Tijdens de Tweede Wereldoorlog stond er aan weerszijden van de brug tussen de Peperstraat en de Nieuwe Uilenburgerstraat in Amsterdam een bord Judenviertel. Hier begon de Jodenwijk indertijd. Een levendige Joodse volksbuurt met een markt en kleine winkeltjes en handelaars in van alles en nog wat. De rijke Joden woonden meer aan de grachten en in de rivierenbuurt waar bijvoorbeeld Anne Frank woonde. In dit gedeelte van Amsterdam huisden de eenvoudige Joden. Het leven speelde zich op straat af. Met naast hun eigen marktje een eindje verderop de markt op het Waterlooplein. Sjacheraars, bedelaars en ochtendsterren, personen die ’s ochtends tussen het vuilnis op zoek gaan naar handel. 

Ik had die betekenis van het woord ochtendster of morgenster nog nooit gehoord. Mijn tafelgenoot, die behalve een goede vriend ook een wandelende wikipedia is gebruikt het. Ochtendster is de naam voor de planeet Mercurius. De planeet die het dichtst bij de zon staat en tevens de kleinste planeet is van ons zonnestelsel. Hij staat zo dicht bij de zon dat hij alleen zichtbaar is vlak voor zonsopgang. De planeet is vernoemd naar de Romeinse god Mercurius vanwege de snelle draai om de zon. De planeet Venus wordt zo ook wel genoemd. Die staat weer iets verder van de zon af en is daar door beter zichtbaar.

Ik geloof dat ik nog nooit een ochtendster heb gezien aan de hemel. Wel op straat. Vanmorgen nog. De zon komt op boven het IJ. Een huizenhoge Cruiser trekt zwijgend haar spoor door het water. Een visser. Het pontje. Joggers. Fietsers. De tram. Bevoorraders. Ik hou van wandelen door de natuur. En wandelen over de kades van het Java Eiland. Niets dan morgensterren.