worden wie je wilt zijn

Op de site van de plaatselijke scholengemeenschap wordt vermeld dat dit de school is ‘waar je mag zijn wie je bent’, dat je hier mag ‘worden wie je wilt zijn’.

De schrijver Edouard Louis deed het: worden wie hij wilde zijn. Geboren in een armoedig, kansarm gezin in Noord Frankrijk, deed hij er alles aan niet zo te worden als zijn ouders. Op de middelbare school in Amiens, onder de hoede van een meisje en haar familie uit een hogere klasse oefende hij te worden zo als zij: een welopgevoede jongeman uit de hogere klasse. Hij kleedde zich als zij, ging zo spreken, nam hun manieren over, las hun boeken. Minitieus bestudeerde hij de mensen om hem heen. Een middag lang oefende hij met zijn welgestelde vriendin te eten met mes en vork, hoe te snijden, hoe het stukje brood aan de vork te prikken, hoe het naar je mond te brengen, hoe te kauwen en te slikken, hoe mes en vork terug te leggen op je bord. De hele dag was hij geconcentreerd bezig te zijn zoals zij en alle sporen van zijn armoedige en verfoeilijke jeugd uit te wissen. Hij veranderde zelfs zijn naam.

Het is hem gelukt: hij heeft ook de elite op de middelbare school in Amiens achter zich gelaten, is naar Parijs gegaan en heeft het ver geschopt: hij verkeert in de hoogste kringen van Frankrijk, is een gevierd schrijver en volgens de achterflap van zijn laatste boek ‘één van de belangrijkste en toonaangevende schrijvers van zijn generatie.’

Weet je wie je bent? Wie je ten diepste bent? Kun je worden wie je wilt zijn? Er wordt wat af geopereerd om te worden wie je wilt zijn, en we mediteren en piekeren wat af om er achter te komen wie we nou echt zijn.

Ik zag een vrouw in het zorgcentrum haar bord aflikken en dacht aan de eetgewoonten in ons gezin vroeger. We prakten ons eten met een vork en husselden alles door elkaar, we aten met de lepel en als het erg lekker was likten we ons bord af, vaak zetten we ons bord onder de tafel voor de hond om de laatste restjes schoon te likken. Toen ik ouder werd leerden mijn grote zussen hoe de tafel te dekken en hoe netjes te eten. In het begin vond ik het eten niet eens lekker met groenten, vlees en aardappelen apart. De lelijke Katwijkse ei, die klinkt als aai heb ik op de kweekschool afgeleerd bij de spraakleraar, ‘hen en hun’ weet ik hoe dat moet en het verschil tussen kennen en kunnen had ik snel onder de knie.

Hoe ver moet je gaan met je zelf veranderen en kan dat eigenlijk wel? Moet dat eigenlijk wel? Jezelf zijn wat is dat eigenlijk?

Edouard Louis schrijft in zijn boek over zijn leven nu, als gevierd auteur, behorend bij de klasse, waar hij zo graag bij wilde horen, maar uiteindelijk nooit echt ‘één van’ werd: Ik heb geen heimwee naar de armoede, maar wel naar de tijd dat mijn grootste droom was een brommer te hebben, net als de andere jongens, om naar de McDonalds te kunnen gaan. Naar de tijd dat mijn moeder haar schouders ophaalde en zei Wat een rot leven hebben we toch.

Foto: Edouard Louis op de achterflap van het boek: Veranderen methode. Edouard Louis(1992) werd geboren in Noord Frankrijk als Eddy Bellegueulle.