In Trouw. Afgelopen zaterdag. Essay van Coen Simon, filosoof. Auteur van Wereld van Spriet (kinderfilosofie). Spijt is goed voor iedereen.

Mijn kleindochter vloekte in mijn huis. Ik sprak haar er op aan. Ik was verbaasd dat ze in tranen uitbarstte en wel een paar keer sorry, sorry oma riep. Het was niet het wat plichtmatige sorry dat ouders en leerkrachten van kinderen vragen (en kijk me aan!). Nee ze was oprecht verdrietig. Ik vroeg me af of ik niet te streng was geweest, maar tegelijkertijd deed het me goed dat ze zo reageerde. Het kwam helemaal goed tussen oma en kleinkind. Kan gebeuren. Het is goed zo.

Spijt? Berouw? Edith Piaff zong “Non, je ne regrette rien, ni le mal ni le bien”. Nergens spijt van, niet van het kwade, niet van het goede. Ik zou haar dat na kunnen zeggen. Nergens spijt van. Ik neem de volle verantwoordelijkheid  voor mijn daden met alles erop en eraan. Ik deed wat ik deed in de omstandigheden van toen. Met mijn beperkingen, onhandigheid, zwakte. Misschien was een andere keuze beter geweest, maar die keuze heb ik toen niet gemaakt. In die zin: geen spijt. Wel spijt om de pijn die je anderen aandoet, hebt aangedaan. Dat had misschien anders gekund. Maar zo is het niet gegaan, het is gegaan zo als het is gegaan. Het is niet fijn te zien dat anderen pijn hebben door jouw daden, jouw besluiten. Zonder dat je er erg in hebt maar ook met je volle verstand weten: dit is niet fijn voor de ander.
Het is goed dat kinderen leren sorry te zeggen. Het is prachtig als je in liefde kunt zeggen: het spijt mij. Omdat ik je liever geen pijn had gedaan. Niet omdat “ik nu eenmaal zo ben”.  Maar omdat ik niet volmaakt ben. Omdat ik het misschien wel anders had gekund, maar ik het niet anders deed. Onmacht, angst, egoïsme. 

Wat me ook spijt. Dat ik  zo veel tijd heb verdaan met getob, geworstel, strijden. Op momenten dat ik alleen maar om mij heen hoefde te kijken om te zien wat er allemaal wel was. Dat je bepaalde dingen nooit leert. Spijt hebben we omdat wij verlangen naar het volmaakte. Dat er niet is.