Natuurlijk kijk ik naar Achter de Dijken.* Gereformeerd, calvinistisch tot op het bot. Niet opvallen, sober, zuinig, hard werken, gewoon doen, het woord, Het Woord. Leo Blokhuis neemt me mee naar het land waar ik vandaan kom. Ik krijg steeds de neiging om te roepen: ja inderdaad, precies!
Meestal is het niet aardig bedoeld, als mensen je uitmaken voor calvinist, of typisch gereformeerd. Afgelopen vrijdag vertelde een festivaldirecteur dat het Nederlandse publiek moeilijk los komt. Het is de volksaard. Ze bedoelde de calvinistische. Niet uitbundig. Ingehouden. Zuinig.
Ik herken me wel in dat beeld. Als ik uitgenodigd word mee te lopen in de polonaise, wuif ik met mijn handje. En als er meegeklapt moet worden of gedanst, kijk ik om me heen, voel ik gêne.
Maar zeg niet dat ik zuinig ben of, ingehouden, of niet uitbundig. Compleet gelukkig kan ik zijn als er ineens uit de radio een mooi stuk muziek opstijgt. Of als de zon in de kamer schijnt na drie dagen regen. En iedereen moet het horen hoe blij ik ben, met mijn kleinkind, een mooi boek, of nieuwe laarsjes. Maar dansen en springen in het openbaar, nee ik voel de schaamte in mij opkomen. Niet omdat ik het niet durf, maar omdat ik het niet voel. Alsof ik iets doe wat niet echt is, niet gemeend. Ik schaam mij niet voor mijn calvinistische achtergrond, in tegendeel, ik ben er trots op. Maar. Dat dansen, dat dansen. Vrij bewegen, je laten zien, je lijf gebruiken om je uit te drukken, dat je dat nooit echt zult leren, ja dat is zonde, eeuwig zonde Johannes Calvijn.
*Achter de Dijken is een 8-delige tv serie met Leo Blokhuis over calvinisme van de KRO NCRV op NPO 2. Vrijdagavond 21.00 uur. Op 29 september werd het 4e deel uitgezonden.