is dat zo?


Voor mij ligt de verkiezingsuitslag van de gemeente Hellendoorn. Gisteravond om vijf over elf verzonden. Boven het grafiekje een tekst die de cijfers duidt. Wie de grootste is geworden, tweede, derde en vierde. Niet wie er verloren heeft of hebben. Dat kun je wel zien aan de kleurtjes in de laatste kolom. De cijfers worden vergeleken met de cijfers van de Europese verkiezingen van vier jaar geleden. Ik vind het altijd weer fascinerend te lezen wat die cijfertjes zeggen. Een hogere opkomst. Wat kan ik daar uit opmaken? Dat de burgers, de inwoners in onze gemeente alle mediabombarie aan de laars lappen en toch gewoon gaan stemmen? Het belang van Europa wel inzien? Het CDA is weer de grootste. Zijn CDAstemmers de trouwste  stemmers in Hellendoorn? PvdA tweede. Lokaal geminimaliseerd, maar onder de indruk van  Frans Timmermans? Naar wie gaan de stemmen van de grootste partij de Lokalen als het om Europa gaat? We kunnen er van op aan dat iedere partij wel een elegante draai zal weten te vinden de cijfertjes te duiden. Goochelen met de cijfertjes. De cijfertjes naar jouw opinie toepraten. Cijfers liegen niet. De duiding ervan wel. 

Uit een onderzoek van Radar, een consumentenprogramma van de NPO kwam naar voren hoe er met cijfers en statistieken gegoocheld wordt door de farmaceutische industrie. Het ging over cholestorolverlagers. Een medicijn dat massaal geslikt wordt door mensen met hartproblemen met name ouderen. Een medicijn met nogal wat bijwerkingen. In het program werd gesproken met artsen en wetenschappers. Het blijkt dat mensen jaren de medicijnen slikken en bijwerkingen van medicijnen op de koop toe nemen zonder dat er maar in de verste verte bewezen of zeker is dat het medicijn werkelijk noodzakelijk is. Een professor vertelde dat het zelfs nog maar de vraag is of cholestorol en hartfalen met elkaar te maken hebben. 

Op de school van journalistiek leren de studenten bij ieder berichtje zich af te vragen: Is dat zo? Lijkt me een goede vraag ook voor de ontvangers van berichten. En er achter aan: het zal wel. Als je de krant leest, tv kijkt, de media volgt, alle conclusies uit onderzoeken, “wetenschappelijk bewezen”. De vraag stellen. Is dat zo? Je eigen gevoel volgen, plan trekken.  Het zal wel. Net als de kiezers afgelopen donderdag.