“Een directoire is een nauwsluitende damesonderbroek met korte pijpen of zonder pijpen. De naam verwijst naar de periode waarin slanke dameskleding in de mode was tijdens het zogenaamde Directoire ( 1795-1799) in Frankrijk. 5 Directies bestuurden het land na de eerste revolutiegolf. De arme mensen droegen in die tijd geen ondergoed. Ondergoed was voorbehouden aan de rijke elite. Die noemden de opstandelingen, de arbeiders, het gewone volk, le peuple, de sans-culottes, ofwel zij die geen onderbroek dragen. In die tijd ontstond in onze streken het gebruik van een onderbroek met knielange pijpen. Omdat het niet als erg netjes werd gevonden ondergoed te expliciet te benoemen, leende de burgerij( gouvernantes en kostscholen) in de lage landen daartoe de naam “directoire” wat heel deftig klonk. Maar in Frankrijk heette een onderbroek nooit “directoire” “. ( Ilse Dupo) 

Ik kwam erop tijdens de lunch met een vriendin. We hadden afgesproken in een plaatselijk cafe. Ze was wat verlaat omdat ze nog rollers moest zetten bij haar moeder. Dat doet ze iedere zaterdag. Want haar moeder ziet er ondanks haar hoge leeftijd nog graag netjes uit. En dat ziet ze. Net als haar huisje. Spic en Span. Net als haar kasten. Vriendin vertelde dat de stapeltjes in haar linnenkast allemaal even breed en even hoog zijn. Op de bovenste plank ligt haar ondergoed. En nu komt het: naast het stapeltje slipjes ligt een ander stapeltje voor als ze onverhoopt of minder onverhoopt naar het ziekenhuis zou moeten. En die slipjes zijn hele mooie. Keurige witte grote slips. Deftige. Haar moeder noemt die haar “directoires”.  Het was heel lang geleden dat ik dat woord had gehoord. Maar ik wist precies wat ze bedoelde. 

Ik zag het voor me. Een ouderwetse linnenkast. Met stapeltjes. Hemdjes. Broekjes. Handdoeken.Lakens. Slopen. Washandjes. Zakdoeken. Alles kaarsrecht. In het gelid. Fris. Gestreken. De Hollandse Huisvrouw: te herkennen aan haar linnenkast. 

Met dank aan Ilse Dupo.